เพชรพญาธร (Phet Phayathorn)
“เพชรพญาธร” หรือ ทิพยาธร เป็นเทวดาชั้นต้น และเป็นเทวดาบริวารประจำท้าวฐตรธ ซึ่งเป็นหนึ่งในจตุโลกบาล หรือเรียกตามภาษาล้านนาว่า "ต้าวตังสี่" ทิพยาธร เป็น ๑ ใน ๑๖ เทวดาบริวารจำพวก เดียวกับคนธรรพ์และเทวดาชั้นต้นทั้งหลายที่ยังสะสมบุญบารมีไม่ถึงขั้นสูงสุด ยังคงมีกิเลสหลงเหลืออยู่ ตำนานยังได้กล่าวถึง“เพชรพญาธร” หรือ ทิพยาธร ว่าเป็นเทวดารูปงาม มีมนต์ดลจิต มีอิทธิฤทธิ์หายตัว สามารถเดินทางไปใน ๓ โลก ด้วยการกระโดด การกระโดดของทิพยาธร แต่ละครั้งสามารถเดินทางไปได้ไกลถึง ๓๐๐ โยชน์ ถึงคราวใดในป่าหิมพานต์ เหล่านารีผลเบ่งบานสุขงอม กลายเป็นหญิงงามผู้เลอโฉม เหล่าพญาครุฑ คนธรรพ์ และเทวดาชั้นต้นทั้งหลายต่างแย่งชิงนารีผลเพื่อเสพสังวาส แต่ทิพยาธรผู้มีรูปโฉมงาม อีกทั้งยังมีอิทธิฤทธิ์และมนต์ดลจิต ให้เหล่าเทวดา สัตว์ป่าหิมพานต์ ภูติผีปีศาจ กินรี นารีผลและหญิงงามในโลกมนุษย์ต่างก็ยอมน้อมมอบกายให้กับเพชรพญาธร เป็นเทพที่มีเสน่ห์รุนแรงมาก เป็นมหาเสน่ห์อิตถีนารีแบบเน้นๆและมหานิยมดลจิตขั้นสูงเรื่องเสน่ห์มิต้องพูดถึง ขนาดเทวดา นางฟ้า ก็ยังหลงใหล คลั่งไคล้ สามารถโบยบินไปหาผู้คน ไปหาหญิงสาวที่ปรารถนาได้ อันเป็นลักษณะที่ปรากฏอย่างชัดเจนในคาถาเพชรพญาธรที่ว่า “ โอมพระเพชรพญาธร เสด็จจรบนเวหา กูจะเรียกมึงมา กูจะใช้มึงไปหา.......(คน หรือสิ่งที่เราปรารถนา)...” นั่นหมายความว่า เพชรพญาธรบินได้ บินไปหาคนที่ เราปรารถนาได้ หรือสิ่งที่เราต้องการได้นั่นเอง